.45-70

Amunicja centralnego zapłonu .45-70 - historia

Nabój centralnego zapłonu .45-70 Government, często nazywany po prostu .45-70, ma swoje korzenie w latach 70. XIX wieku. Został opracowany w 1873 roku dla armii Stanów Zjednoczonych. Pierwotnie zaprojektowany do użycia w karabinie Springfield Model 1873 i stał się standardową amunicją armii USA aż do lat 90. XIX wieku. Liczby w nazwie „.45-70” odnoszą się do kalibru i ładunku: .45 oznacza kaliber pocisku w calach (0,458 cala, czyli około 11,6 mm), a 70 odnosi się do pierwotnej dawki 70 grainów czarnego prochu.

Początkowo amunicja ta była przeznaczona do karabinów jednostrzałowych z zamkiem blokowym, które były standardowym uzbrojeniem armii amerykańskiej. Stosowanie czarnego prochu ograniczało prędkość pocisku, ale jego duża masa (od 300 do 500 grainów) zapewniała skuteczne i potężne działanie. Czyniło go to idealnym wyborem do zwalczania dużych celów, takich jak zwierzęta czy konie podczas bitwy. Po wprowadzeniu prochu bezdymnego w latach 90. XIX wieku amunicja .45-70 zaczęła ewoluować, stając się popularnym kalibrem w polowaniach na dużą zwierzynę w Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza na bawoły, łosie i niedźwiedzie.

Mimo że armia USA przeszła na nowocześniejsze kalibry, .45-70 przetrwał jako jeden z ulubionych nabojów myśliwych i strzelców rekreacyjnych, szczególnie dzięki swojej sile rażenia i możliwości stosowania w broni jednostrzałowej oraz powtarzalnej. Jego długa historia i wszechstronność uczyniły go legendą w świecie strzelectwa, szczególnie wśród entuzjastów myślistwa i rekonstrukcji historycznych.

Charakterystyka nabojów .45-70

• Kaliber i masa pocisku: Amunicja .45-70 posiada kaliber .45 cala (około 11,6 mm), co czyni ją jednym z większych nabojów w użyciu cywilnym. Pociski występują w różnych masach, najczęściej od 300 do 500 grainów, co przekłada się na ogromną siłę uderzenia. Cięższe pociski są często stosowane w polowaniach na dużą zwierzynę, ponieważ lepiej przenikają i zachowują energię kinetyczną nawet po uderzeniu w grube kości lub mięśnie.
• Ładunek prochowy: Początkowo amunicja .45-70 korzystała z 70 grainów czarnego prochu, co generowało prędkość wylotową około 400–450 m/s. Współczesne naboje korzystają z prochu bezdymnego, co pozwala na osiąganie większych prędkości wylotowych. Nadal są one stosunkowo niskie w porównaniu do nowoczesnych kalibrów. Typowe prędkości wynoszą około 500–600 m/s, w zależności od masy pocisku i rodzaju ładunku.
• Odrzut: Ze względu na duży kaliber i masę pocisku, .45-70 generuje znaczący odrzut. Z tego powodu jest on dobrze wyczuwalny, co czyni tę amunicję wymagającą dla mniej doświadczonych strzelców. Mimo to wielu myśliwych ceni sobie odrzut w tych nabojach, ponieważ jest on łagodniejszy niż w niektórych nowoczesnych, szybszych kalibrach o podobnej sile uderzenia.
• Balistyka: Nabój .45-70 charakteryzuje się relatywnie niską prędkością wylotową i stromą trajektorią lotu. Oznacza to, że na większych dystansach wymaga znacznych korekt celowania. Pociski tego kalibru szybko tracą prędkość, co ogranicza skuteczność na bardzo długich dystansach, zwykle do około 200–300 metrów. Jednak na krótkich odcinkach, typowych dla polowań na dużą zwierzynę, jego potężna siła uderzenia jest nie do przecenienia.